Hẻm Tu Sản và sông Nho Quế – một kỳ quan dưới đáy vực – Phượt Xe Máy

Hẻm Tu Sản được xem là “đệ nhất hùng quan” với chiều cao vách đá lên tới 700 – 800m, chiều dài 1,7km, sâu gần 1 km, là danh thắng kỳ vĩ độc nhất của vùng cao nguyên đá Đồng Văn, Hà Giang. Còn con sông Nho Quế với màu nước xanh như ngọc, giữa địa hình núi rừng Đông Bắc hiểm trở, tạo nên phong cảnh thủy mặc đẹp như tranh vẽ.

Mọi người thường ví von hẻm vực sâu nhất Đông Nam Á là sự kỳ diệu của tạo hóa khi cách đây hàng triệu năm trước, nơi đây vẫn còn chìm giữa lòng đại dương mênh mông mà giờ dây, đã trở thành di sản địa chất độc nhất vô nhị giữa mây trời Hà Giang.

Nhiều năm trước, khi dòng sông Nho Quế chưa bị chặn dòng làm thủy điện, rất ít người có thể tiếp cận được chân của bức vách Tu Sản thẳng đứng hiểm trở. Du khách chỉ có thể ngắm nhìn, chiêm ngưỡng sự hùng vĩ của hẻm vực khi đứng ở các khúc cua trên cung đường Mã Pí Lèng mà thôi. Sau khi thủy điện chặn dòng, sông Nho Quế trở nên tĩnh lặng hơn, người dân mới bắt đầu cho thuyền máy đưa đón du khách đến tận chân vách núi.

Chẳng phải ngẫu nhiên mà mọi người lại ưu ái gọi Hẻm Tu Sản là ‘đệ nhất hùng quan’. Sở hữu vách đá với chiều cao ấn tượng lên đến 700 – 800m, Hẻm Tu Sản có chiều dài 1,7km cùng độ sâu gần 1.000m, đồng thời là danh thắng kì vị độc nhất nơi cao nguyên đá Đồng Văn. Hẻm Tu Sản chính là sản phẩm kỳ diệu của tạo hóa với sự kiến tạo từ hàng triệu năm trước, khi nơi đây vẫn còn chìm giữa lòng đại dương mênh mông. Trong quá trình thay đổi của vỏ Trái Đất, nước dần rút đi và qua quá trình bào mòn, giờ đây chúng ta đã may mắn sở hữu một di sản địa chất độc nhất vô nhị.

Nằm trong khu vực thung lũng có kiến tạo địa chất độc đáo với cảnh sắc hoang sơ chưa có nhiều dấu chân người, thế nên trong những năm trở lại đây, Hẻm Tu Sản đã trở thành một trong những điểm đến được nhiều người yêu thích.

Thông thường, để có thể đến được Hẻm Tu Sản, mọi người, đặc biệt là những bạn trẻ có niềm đam mê bất tận với những chuyến đi phượt sẽ lựa chọn xe máy làm ‘người bạn đồng hành’ trong suốt chuyến đi. Nếu xuất phát từ cuối cung đường Đèo Mã Pí Lèng nổi tiếng hướng về thị trấn Mèo Vạc Hà Giang, xuôi về Xín Cái, Săm Pun, Sơn Vỹ, bạn sẽ đến được khu vực cầu Tràng Hương. Từ nơi này, bạn tiếp tục ngồi thuyền xuôi dòng Nho Quế xanh trong khoảng độ 20 phút thì sẽ có thể đến được Hẻm Tu Sản nằm yên bình trên dòng sông, giữa địa hình núi rừng Đông Bắc hiểm trở. Bức tranh non nước Hà Giang khi ấy lại đẹp tựa tranh vẽ và chẳng biết dùng từ ngữ nào để hình dung.

Bạn có thể ngồi thuyền tham quan Hẻm Tu Sản trong vòng 45 phút. Ngoài ra, ở đây còn có cả dịch vụ chèo thuyền kayak dành cho những ai yêu thích bộ môn này nữa.

Truyền thuyết kể rằng: từ thời xa xưa, khi quả núi vẫn còn nguyên vẹn, nước chảy xuống bị ứ lại bên kia quả núi. Bên này thì chưa có sông, đất đá, cỏ cây khô cằn, trơ trụi. Một hôm, thần Sông đề nghị thần Núi nằm dịch qua một bên để nước sông chảy qua tưới mát cho vùng núi khô hạn, nhưng thần Núi giả vờ không nghe, cứ nằm im một chỗ.

Thần Sông thấy vậy bèn tâu lên Ngọc Hoàng. Hiểu rõ cớ sự, Ngọc Hoàng liền ra lệnh cho thần Núi nằm lệch sang một bên. Vốn bản tính cố chấp, thần Núi vẫn tiếp tục giả vờ không nghe không thấy, cứ mãi nằm ngủ im im từ mùa này qua năm nọ, từ đông sang hè rồi đổ lại từ hè sang đông.

Ngọc Hoàng thấy vậy, nhân một đêm mưa to gió lớn liền lệnh cho Thiên Lôi xử trí vị thần nọ. Đêm đấy, bầu trời cứ chớp nháy không thôi, gió thổi mạnh vần vũ liên tục trên những ngọn đồi. Đến thời điểm thích hợp, Thiên Lôi liền bổ một cú thật mạnh vào quả núi khiến cả đất trời rung chuyển.

Tức khắc, ngọc núi vỡ ra làm đôi, chỗ nước tồn đọng từ bao năm tháng bèn ồ ạt tuôn trào. Nước chảy đến đâu liền làm cây xanh tươi tốt đến đó. Chỉ trong vỏn vẹn một đêm mà nơi khô cằn trơ trội bên này đã xanh mướt một màu và căng tràn nhựa sống. Dòng nước ấy cứ chảy mãi, chảy mãi, len lỏi giữa những hẻm núi rồi hóa thành dòng Nho Quế ngày nay khi nào chẳng hay. Ngọn núi năm xưa cũng được chia cắt làm đôi, một bên là đèo Mã Pí Lèng hùng vĩ, và một bên kia là dãy Săm Pun.

Cùng với dòng Nho Quế xanh ngắt như tờ nằm uốn luộn quanh co theo những dãy núi, địa hình nơi Hẻm Tu Sản lại càng trở nên độc đáo và kỳ vĩ hơn cả. Nếu đi thuyền vào tận hẻm vực vào những mùa tháng 2 tháng 3, lúc này cả triền sông rực lên màu đỏ của hoa gạo, hòa cùng màu xanh của nước sông lại càng tô đậm hơn vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ của chốn non nước này.

Ngồi trên thuyền xuôi dòng Nho Quế, bạn sẽ có cơ hội chiêm ngắm cảnh vật thơ mộng dọc theo hai bên đường. Chung quanh là núi non trùng điệp, phía trên đầu là những vách núi dựng đứng uy nghiêm hun hút, ngỡ rằng có thể chạm thẳng đến mây trời.

Không chỉ sở hữu cảnh sắc xinh đẹp khiến bao người mê đắm, Hẻm Tu Sản còn là mái nhà của một đàn khỉ mốc với ước chừng 30, 40 con. Chúng thường sống trên những vách hốc đá cheo leo, cũng đôi khi sẽ náu mình trong các lùm cây rậm rạp. Khỉ mốc hoạt động sôi nổi hơn vào ban ngày, nên nếu may mắn thì khi đi thuyền xuôi dòng Nho Quế, bạn sẽ có thể nhìn thấy chúng. Lưu ý là ‘lũ trẻ’ này cũng tương đối nghịch ngợm phết đó, cứ hay ném nhành cay hoặc đá vào thuyền mãi thôi.